Bruinkoolmijn Garzweiler

08 februari 2017

Garzweiler? En ik hoor je denken: 'Waar heeft ze het in vredesnaam over?'
Ik snap dat. Tenminste, voor de meeste van ons. Tot 2011 had ik precies hetzelfde. Totdat zoon P. de bruinkoolmijn Garzweiler had uitgekozen voor een fotografie-project. Sinds die tijd is hij er een keer of 10 geweest en ik mocht hem vorige week voor de derde keer vergezellen. Kijk en lees je mee?

Google kán je beste vriend zijn, zeker voor wat betreft (achtergrond)informatie. Alle gebruikte bronnen zullen overigens aan het einde van het artikel genoemd worden. Geloof je het allemaal wel en wil je alleen de foto's kijken, klik dan hier.

Wat is bruinkool

Afzettingen van plantenresten die in het geologisch verleden langdurig aan hoge druk en warmte zijn blootgesteld worden bruinkool genoemd. De transformatie van veen is – naarmate de druk en de temperatuur toeneemt – als volgt:
bruinkool → steenkool → antraciet → grafiet. Diamant kán ontstaan bij een verdere compressie van grafiet.

Doordat bruinkool een hoog zwavelgehalte heeft, draagt in verouderde elektriciteitscentrales (met name in Oost-Europa) de verbranding van bruinkool bij aan zure regen. Tegenwoordig wordt in moderne bruinkoolcentrales de zwaveluitstoot voor een groot deel gefilterd.

De winning van bruinkool

Duitsland is – in Europa – de grootste bron voor bruinkool en zal waarschijnlijk de belangrijkste brandstof voor de opwekking van elektriciteit blijven. De economisch winbare bruinkool vind je hier op dieptes van 100 tot 500 meter onder het aardoppervlak. Jaarlijks wordt er 166 miljoen ton bruinkool voor 90% in dagbouw gewonnen. Dagbouw is eenvoudiger dan de dieper gelegen schachtbouw met steenkool. De totale hoeveelheid bruinkool is voldoende voor 240 jaar aan energie. Wel bij een gelijkblijvende productie.

Het grondwater wordt continue weggepompt om de dagbouwgroeves droog te houden. Het grondwater daalt hierdoor niet alleen in de groeve maar zorgt ook voor verdroging van de omliggende landbouw- en natuurgebieden.

Dorpen op de bruinkoollaag worden verhuisd, het gebied wordt afgegraven en er treedt een permanente beschadiging van het landschap op. Zeven jaar na het terugstorten van löss en zand is dit gebied weer geschikt voor bos- en landbouw. Toch kan er pas na twintig jaar weer gebouwd worden.

Het gebruik van bruinkool

In Duitsland zorgt bruinkool voor het grootste deel voor de elektriciteitsopwekking, zie ook de onderstaande grafiek.

Bron grafiek

In Duitsland staan de energiecentrales, uit praktische overwegingen, vlak bij bruinkoolgroeves. Door een lopende band wordt de bruinkool direct van de groeve naar de centrale gevoerd.

Wat is dagbouw

Dagbouw is een vorm van mijnbouw, waarbij de grond wordt afgegraven om de delfstoffen die relatief dicht aan de oppervlakte liggen, in dit geval bruinkool, te delven.

Garzweiler

In de deelstaat Noordrijn-Westfalen – driehoek Aken, Kerpen, Grevenboich – bevindt zich een groot gebied waar zich bruinkool in de bodem bevindt. De naam van de bruinkoolmijn Garzweiler verwijst naar het gelijknamige dorp in de gemeente Jüchen dat door de winning van bruinkool verdwenen is. De groeve bestaat uit 2 delen:

Garzweiler I ligt ten oosten van de A44 en is 66 km² groot. De winning is in handen van RWE Power AG.
Garzweiler II ligt ten westen van de A44, was 68 km² groot maar is door succesvol gevoerde protesten verkleind naar 48 km² en bevat 1,3 miljard ton bruinkool. De aanwezige graafmachine is met 106 m hoogte de grootste landmachine ter wereld. De exploitatie zal tot 2045 duren waardoor er twaalf dorpen verdwijnen.

Wij hebben foto's gemaakt in het bijna verdwenen dorp Borschemich.

Waarom is de winning van bruinkool omstreden

de plaatselijke bevolking is tegen omdat dorpen moeten verdwijnen;
het gebruik van bruinkool is vervuilend;
de grondwaterstand in de wijde omgeving daalt;
het landschap wordt door de bruinkoolwinning compleet verwoest.

Hoe ziet de toekomst van Garzweiler er uit

Na de voltooiing van de bruinkoolwinning zal het gat dat achtergebleven is gevuld worden met water, waarbij een meer moet ontstaan van 23 km² grootte.

Een bezoek aan Tagebau Garzweiler

Zoonlief kent de omgeving bijna op z'n duimpje en weet de plaatsen te vinden waar je al dan niet legaal mag komen. Een bezoek aan het uitzichtpunt 'skywalk tagebau garzweiler' mag dan niet ontbreken. Wil je een georganiseerde 'dagbouwtoer' meemaken, kijk dan op de website van RWE voor meer informatie: www.rwe.com.

Gebruikte bronnen: