Straatsburg: kathedraal, Petite France & kerstmagie

Straatsburg stond vandaag, 20 mei, op het programma en het werd een dag met hoogtepunten maar ook een dieptepunt(je). De beroemde kathedraal stond bovenaan mijn lijstje, maar helaas bleek die uitgerekend vandaag gesloten door een veiligheidsoefening. Een serieus soort van jankmoment, maar tegelijkertijd leverde dit unieke foto’s op die je zelden ziet.

Gelukkig heeft Straatsburg veel meer te bieden. Het oude centrum is super toeristisch, maar heerlijk om doorheen te wandelen. Vooral Petite France, met zijn vakwerkhuizen, kanalen en bruggen, is een van de mooiste stadsdelen die ik in lange tijd zag.

Bij het opstaan piepte de zon flets tussen de regendruppels door. Toch waren de vooruitzichten positief: een graadje of 25 met aan het einde van de dag kans op een regen- of onweersbui. Een perfecte dag voor Straatsburg. Met de trein. Iets met milieu zone, parkeerkosten en zo. Plus het treinstation hier is dichtbij en daar kan ik wél gratis parkeren.

Milieuzones in Frankrijk

Straatsburg valt in een lage-emissiezone, de milieuzone, waardoor je een milieusticker nodig hebt. De keuze om met de trein te gaan ligt dan voor de hand, toch? Tot je er twee weken voor vertrek achter komt dat deze milieuzone wel heel groot is en Eckwersheim daar óók onder valt.

Er werd een milieusticker gekocht voor maar liefst € 4,91 (!) die vanuit Frankrijk per post opgestuurd zou worden. Alleen kon dat toch zomaar een week of twee duren.

Awel, de sticker was niet op tijd binnen. Dat schijnt vaker voor te komen, dus je mag van de factuur het piepkleine plaatje van de sticker op de autoruit plakken. Toch handig om een boete van € 68,00 te voorkomen.

Wanneer ik Straatsburg uitstap, is het niet moeilijk om de weg naar het centrum te vinden. Het is hier namelijk druk. En tot mijn verrassing kennen ze ook hier het begrip ‘minibieb’. Leuk!

Église Saint-Pierre-le-Vieux: uniek katholiek én luthers

Niet veel later zie ik de Église Saint-Pierre-le-Vieux opdoemen.

De Église Saint-Pierre-le-Vieux in Straatsburg is bijzonder: het is zowel een katholiek als een luthers kerkgebouw. De oorsprong gaat terug tot 1130, toen de kerk voor het eerst werd genoemd. In de middeleeuwen was het een van de negen parochiekerken van het bisdom Straatsburg.

Door de eeuwen heen heeft de kerk een bewogen geschiedenis gekend. Zo vestigde het kapittel van de abdij van Honau zich er in 1398, en werd de kerk in 1529 officieel luthers toen Straatsburg de Reformatie omarmde. Toch bleef de katholieke invloed aanwezig: in 1683 liet Lodewijk XIV de kerk letterlijk in tweeën delen met een muur tussen koor en schip, zodat beide geloofsgemeenschappen hun eigen diensten konden houden. Die scheiding bleef bestaan tot 2012, toen er eindelijk een doorgang in de muur werd gemaakt.

Het katholieke deel werd in de 19e eeuw uitgebreid en herbergt vandaag de dag bijzondere kunstwerken en relikwieën, waaronder gotische schilderijen van Heinrich Lutzelmann en renaissance-reliëfs uit circa 1500. Het lutherse deel, nog steeds in gebruik door de protestantse gemeenschap van de Augsburgse Confessie, bezit eveneens waardevolle kunstschatten, zoals het houten reliëf Heilige Familie van Hans Wydyz.

De Kerk van Oud Sint-Pieter vertelt zo het verhaal van geloof, strijd en verzoening in Straatsburg en is een levend monument van Europese religieuze geschiedenis.

Meer informatie over de kerk vind je hier: www.communaute-des-remparts.org

Barrage Vauban en de Ponts Couverts: waterwerken vol geschiedenis

De Ponts Couverts bestaan uit drie bruggen en vier torens, gebouwd tussen 1230 en 1250. Ooit waren de bruggen overdekt met houten daken om soldaten te beschermen, maar die verdwenen in 1784. Toch bleef de naam “overdekte bruggen” behouden. Hoewel hun militaire rol in de 17e eeuw werd overgenomen door de Barrage Vauban, bleven de bruggen als verbinding in gebruik.

Slechts enkele tientallen meters stroomopwaarts staat de Barrage Vauban, gebouwd van 1686 tot 1690 naar plannen van vestingbouwer Vauban. Deze 120 meter lange dam met 13 bogen kon bij een aanval de rivier de Ill laten overstromen en zo de zuidelijke velden onbegaanbaar maken. Binnen vind je een gang met een lapidarium, en sinds 1966 kun je vanaf het dakterras genieten van een panoramisch uitzicht over de Ponts Couverts en Petite France.

Samen vormen de Ponts Couverts en de Barrage Vauban een uniek geheel: tastbare herinneringen aan de militaire geschiedenis van Straatsburg én twee van de mooiste uitkijkpunten van de stad.

Meer informatie over barrage Vauban vind je hier: www.visitstrasbourg.fr/barrage-vauban
Meer informatie over de brug en de torens vind je hier: www.visitstrasbourg.fr/les-ponts-couverts

Petite France: het hart van Straatsburg

Petite France is het meest schilderachtige deel van het historische centrum van Straatsburg. Deze wijk op het Grande Île staat bekend om haar smalle straatjes, kanalen en vakwerkhuizen uit de 16e en 17e eeuw. Ooit woonden hier leerlooiers, molenaars en vissers; beroepen die de wijk haar bijnaam 'Quartier des Tanneurs' gaven.

De naam 'Petite France' heeft een minder romantische oorsprong: in de 16e eeuw werd er een hospice voor syfilispatiënten gevestigd, in de volksmond 'Französel' genoemd, omdat de ziekte als een 'Franse kwaal' werd gezien. Pas later werd deze benaming op de hele wijk toegepast.

Tegenwoordig is Petite France een van de grootste toeristische trekpleisters van de stad. De kanalen van de rivier de Ill stromen hier langs bruggetjes, molens en karakteristieke huizen met houten balkons en hoge daken waar ooit huiden werden gedroogd. Bekende plekken zijn het Maison des Tanneurs (1572), de Rue du Bain-aux-Plantes en het levendige Place Benjamin-Zix.

Aan de randen van de wijk vind je de Ponts Couverts en de Barrage Vauban, beide voormalige verdedigingswerken, en vlakbij staat ook de dubbele kerk van Saint-Pierre-le-Vieux. Samen maken ze van Petite France een unieke plek waar geschiedenis, architectuur en romantiek samenkomen, niet voor niets onderdeel van het UNESCO-werelderfgoed.

Meer informatie over Petite France vind je hier: www.visitstrasbourg.fr/la-petite-france

Sorry, ik heb een zwak voor bruggen en / of hekken met liefdes-slotjes ;)

Église Saint-Thomas: de protestantse kathedraal van Straatsburg

Zonder vastomlijnd plan dwaalde ik dieper Petite France in en zag op het Place Saint-Thomas een volgende kerk: de Église Saint-Thomas.

De Église Saint-Thomas geldt als de kathedraal van de lutherse protestanten in de Elzas. Op deze plek stond al in de 4e eeuw een gebedsplaats, maar de huidige kerk werd vanaf 1196 gebouwd en pas in de 15e eeuw voltooid.

In 1524 werd de kerk een centrum van de Reformatie: hervormer Martin Bucer preekte er zestien jaar, en ook Johannes Calvijn sprak hier tijdens zijn verblijf in Straatsburg. Dankzij het Verdrag van Münster (1648) bleef de kerk altijd protestants, zelfs toen elders in Frankrijk het katholicisme weer verplicht werd.

Architectonisch is het een bijzondere vijfbeukige hallenkerk, zeldzaam in Frankrijk. Het massieve gebouw van roze zandsteen heeft twee torens en een interieur waarin romaanse en gotische elementen samenkomen. Binnen vind je nog drie historische kapellen en de beroemde sarcofaag van bisschop Adelochus, een meesterwerk van romaanse kunst.

Tegenwoordig is de Sint-Thomaskerk niet alleen gebedshuis, maar ook een geliefde locatie voor concerten en tentoonstellingen.

Meer informatie over de kerk vind je hier: www.saint-thomas-strasbourg.fr

De toren van de Cathédrale Notre-Dame de Strasbourg had ik al vanaf verschillende punten bewonderd, maar nu werd het toch echt tijd om de pootjes ook binnen in de kerk te zetten. Maar er was iets vreemds aan de hand. Waarom is er zoveel politie? Waarom staan er zoveel dranghekken? Waarom? Komt er een hotemetoot de kathedraal bezoeken? Wie dan? Zoveel vragen. 

Niet veel later had ik het antwoord ... de kathedraal was vandaag (ja, juist vandaag) gesloten vanwege een veiligheidsoefening en dit was serieus een soort van jankmomentje: www.bas-rhin.gouv.fr. Maar de grijze celletjes kregen in een vlaag van omdenken iets anders: ik heb nu foto's die je zelden ziet van een kathedraal.

Kathedraal van Straatsburg: gotisch meesterwerk in roze zandsteen

De Cathédrale Notre-Dame de Strasbourg behoort tot de grootste en beroemdste kathedralen van Frankrijk. De bouw begon in 1176 en na meer dan twee eeuwen onafgebroken werk werd in 1439 de 142 meter hoge noordtoren voltooid, die eeuwenlang het hoogste bouwwerk ter wereld was. De kathedraal, volledig opgetrokken uit roze zandsteen, geldt als hét toonbeeld van de Zuid-Duitse gotiek.

Door de eeuwen heen werd de kathedraal getroffen door branden, oorlogen en revoluties, maar telkens weer hersteld. Tijdens de Reformatie werd ze tijdelijk protestants, maar sinds de inlijving van Straatsburg door Frankrijk in 1681 is het weer de zetel van de katholieke bisschop.

Het interieur is een schatkamer van kunst en vakmanschap: hoge gotische vensters met 14e-eeuws glas-in-lood, de monumentale kansel van Hans Kammerer, het beroemde Silbermann-orgel (1714) en niet te vergeten het astronomische uurwerk. Dit indrukwekkende mechaniek uit de 16e eeuw toont dagelijks om 12.00 uur een kleine voorstelling waarin de apostelen voor Christus voorbijtrekken.

Ook de façade is een kunstwerk op zich: een weelderig spel van torentjes, roosvensters en honderden beeldhouwwerken. Het middenportaal vertelt scènes uit het leven van Christus, terwijl aan de zijkanten van het zuiderportaal de beroemde beelden van de Kerk en de geblinddoekte Synagoge te zien zijn. Samen maken ze de kathedraal tot het onbetwiste icoon van Straatsburg.

Meer informatie over de kathedraal vind je hier: www.cathedrale-strasbourg.fr

Is Straatsburg een aanrader om te bezoeken? 

Hier kan ik met een volmondig ‘ja’ op antwoorden. Ik heb hier een hele dag rond gewandeld, veel gezien en veel foto’s gemaakt, de kathedraal niet van binnen gezien, gegeten en gedronken. Plus bizar veel stappen gezet.

Aan de ene kant wil ik ooit nog wel eens terug, want één dag is te weinig om de highlights te zien c.q. te bezoeken. Aan de andere kant, de wereld hè ;)

Hieronder vind je nog wat extra sfeerbeelden uit deze prachtige stad.

Bonus: La Magie de Noël, jaarrond betoverende kerstdecoratie

In Petite France liep ik al vrij snel tegen 'La Magie de Noël' aan. Nee, anders gezegd, de winkel viel mij op omdat er zoveel mensen voor stonden én naar binnen gingen. Natuurlijk ging ik nieuwsgierig kijken en dacht bij mezelf ... 'doe even normaal, het is mei, je gaat nu echt geen kerstwinkel binnen!'.

'La Magie de Noël is een betoverende kerstdecoratiewinkel in Straatsburg, bekend om haar ruime en fantasierijke aanbod kerstornamenten. Bezoekers komen er het hele jaar door om guirlandes, kerstballen, adventskronen en andere sfeervolle versierselen te vinden. De winkel geeft je echt het gevoel in een klein kerstdorp rond te dwalen — perfect om inspiratie op te doen voor de feestdagen. Zelfs buiten het seizoen is het een plek om even te ontsnappen aan alledaagse drukte en je onder te dompelen in lichtjes, glans en nostalgie.'

Maar. Stel je bent in Straatsburg, hier kun je jezelf het hele jaar onderdompelen in kerstsferen:
17 Rue des Moulins, 67000 Strasbourg ;)

Het duurde even voordat ik een foto zonder mensen kon maken ...

Tip!

Straatsburg ligt dichterbij dan je denkt: in zo’n 6,5 uur rijd je vanuit Utrecht naar hartje centrum (zonder files). Ideaal voor een stedentrip, kijk bijvoorbeeld eens op de website van TUI of zoek een accommodatie op Booking.com.

Een bezoek aan de website van Visit Strasbourg is - vóór vertrek - een echte aanrader!